Nieograniczony czy ograniczony obowiązek podatkowy? Przepisy ustawy o podatku dochodowym osób fizycznych określają ten obowiązek w zależności od tego, czy osoba pracująca w Polsce jest rezydentem, czy nierezydentem. Kto to jest rezydent, a kim jest nierezydent?
Czym różni się rezydent od nierezydenta?
Najogólniej mówiąc, rezydent to osoba, która nie tylko mieszka w Polsce, ale też za centrum swoich życiowych i gospodarczych interesów uznaje terytorium tego kraju. Oznacza to, że od wszystkich swoich osiągniętych dochodów podlega opodatkowaniu w Polsce, niezależnie w jakim kraju te dochody uzyskała. Nierezydent natomiast to osoba niezamieszkująca w Polsce, w związku z czym podlega ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Podatek dochodowy nierezydenta dotyczy tylko dochodów osiągniętych na terytorium Polski. Nierezydent ma obowiązek złożenia zeznania o wysokości dochodu i poniesionej straty poprzez wypełnienie druku PIT-37 za dany rok podatkowy.
Zmiany w zatrudnieniu cudzoziemców w 2022 roku
W bieżącym roku pojawiła się konieczność wprowadzenia zmian w kwestii zatrudnienia cudzoziemców. Wymagała tego sytuacja związana z konfliktem zbrojnym na Ukrainie. Nowelizacja przepisów ustawy i rozporządzenia o zatrudnieniu cudzoziemców dotyczy modyfikacji zasad rejestrowania oświadczeń o powierzeniu wykonywania pracy czy udzielania zezwoleń na pracę. Wcześniej oświadczenie o powierzeniu pracy pracodawca mógł zarejestrować na 6 miesięcy w ciągu 12 miesięcy. Obecnie może się to dokonywać na 24 miesięcy bez konieczności czekania na rejestrację kolejnego. Jeśli chodzi o zezwolenie na pracę, ułatwienia dotyczą zatrudnienia na umowę o pracę, wnioski w tych sprawach i oświadczenia załatwiane są poza kolejnością. Zezwolenia na pracę wydawane są, kiedy wymiar czasu pracy będzie nie mniejszy niż 1⁄4 pełnego wymiaru czasowego.
Czy Ukrainiec jest rezydentem podatkowym?
Polska i Ukraina podpisały konwencję o unikaniu podwójnego opodatkowania, która mówi, że jeśli osoba posiada miejsce zamieszkania i w Polsce i na Ukrainie, należy przyjąć za miejsce zamieszkania to, z którym łączy ją ściślejsze powiązanie gospodarcze i osobiste. Miejsce zamieszkania przekłada się na ustalenie obowiązku podatkowego, czyli to, gdzie osoba będzie rozliczana podatek PIT. Jeśli pracownik nie złoży pracodawcy oświadczenia o przeniesieniu swojego ośrodka interesów życiowych do Polski, pracodawca musi sam rozstrzygnąć sytuację prawną pracownika i państwo jego rezydencji podatkowej. Dla pracodawcy niezbędne będzie ustalenie, czy pracownik przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym, bo wraz z przekroczeniem tego okresu czasu jego wynagrodzenie zaczyna podlegać pod polski system podatkowy.
Pracownik z Ukrainy a ulga dla młodych
W kwestii kto musi rozliczyć PIT, należy wspomnieć też o obywatelach Ukrainy, którzy nie przekroczyli 26 r.ż. - jeśli na terytorium Polski przebywają dłużej niż 183 dni w roku podatkowym, uzyskują automatycznie status rezydenta podatkowego RP. W związku z tym podobnie jak obywatele Polski mogą korzystać z ulgi dla młodych, co oznacza, że ich dochody opodatkowane są stawką PIT 0%.