Już samo w sobie słowo „karta” ma pewną moc, bo z reguły jej posiadanie stanowi jakiś atut. Przysłowiowa karta przetargowa daje nam w czymś przewagę, karta kredytowa poczucie, że mamy więcej pieniędzy niż mamy, a karta dużej rodziny całą listę zniżek. Dobrze w życiu jakąś kartę mieć. Dla niektórych spore znaczenie może mieć Karta Polaka. Gwarantuje ona bowiem cudzoziemcom w naszym kraju szereg udogodnień na czele z możliwością studiowania czy podjęcia pracy bez posiadania zezwolenia.
Karta Polaka — dla kogo?
Przede wszystkim ten dokument nie dotyczy osób, które mają polskie obywatelstwo. Jednak to nie wystarczy aby karta mogła być przyznana, należy spełnić kilka warunków. Dość ważną kwestią jest to, że trzeba spełniać je wszystkie, a nie kilka z nich. Jakie to warunki?
- Po pierwsze należy wykazać się choćby podstawową znajomością języka polskiego, polskich tradycji i zwyczajów. W ten sposób osoba ubiegającą się o kartę podkreśla swój związek z polskością.
- Kolejnym warunkiem jest pisemna deklaracja o przynależności do Narodu Polskiego podpisana w obecności konsula czy wojewody lub też innego wyznaczonego pracownika.
- Po trzecie konieczne jest wykazanie, że przynajmniej jeden rodzic, jeden dziadek lub oboje pradziadkowie byli Polakami, albo udowodnić zaświadczeniem aktywne zaangażowanie w polską kulturę lub język. Musi to mieć miejsce przez okres ostatnich trzech lat.
- Ostatnim warunkiem jest pisemne oświadczenie, że ani dana osoba, ani jej rodzice, dziadkowie czy pradziadkowie nie zostali repatriowani lub sami się nie repatriowali z terytorium RP, lub PRL na podstawie umów repatriacyjnych zawartych w latach 1944-1957.
O Kartę Polaka ubiegać się mogą obywatele Białorusi, Ukrainy, Rosji, Litwy, Łotwy, Estonii, Gruzji, Armenii, Azerbejdżanu, Kazachstanu, Kirgistanu, Tadżykistanu, Turkmenistanu, Uzbekistanu i Mołdawii. Celem jest pomoc Polakom na Wschodzie, którzy wskutek różnych dziejów w naszej historii utracili obywatelstwo polskie.
Co daje Karta Polaka?
Osoba posiadająca Kartę Polaka może swobodnie ubiegać się o zatrudnienie na terenie RP bez obowiązku posiadania zezwolenia na pracę (art. 87 ust. 2 pkt 6 ustawy o promocji zatrudnienia oraz art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka). Również założenie działalności gospodarczej odbywa się dla tych osób na tych samych zasadach, co dla wszystkich obywateli. Z kartą Polaka można oczekiwać prawa do opieki zdrowotnej, możliwości studiowania na takich samych, jak obywatele polscy warunkach. Dodatkowo przysługuje 37% ulga na przejazdy pociągami osobowymi, pospiesznymi i ekspresowymi. Ważną zaletą jest możliwość ubiegania się o pomoc finansową jako wsparcie dla Polaków za granicą. Z tą Kartą osoba ubiegającą się o takie wsparcie ma pierwszeństwo. W przypadku wnioskowania o pobyt stały, można uzyskać świadczenie pieniężne na okres do 9 miesięcy. Pieniądze przeznaczone są na częściowe pokrycie kosztów utrzymania w Polsce. Z Kartą Polaka można bezpłatnie złożyć wniosek o pobyt stały i również bezpłatnie uzyskać wizę pobytową długoterminową.
Karta Polaka przyznawana jest na okres 10 lat z możliwością jej przedłużenia na kolejne 10 pod warunkiem, że wystąpi się o to na nie krócej niż 3 miesiące przed końcem jej ważności. Organem właściwym do jej przyznania jest konsul właściwy ze względu na miejsce zamieszkania osoby wnioskującej. Dla osób, które są polskiej narodowości, czują się Polakami, którym zależy na zachowaniu związków z narodowym dziedzictwem Polski, Karta Polaka jest ważnym i docenianym wsparciem. Ważnym gestem dla tych osób jest umożliwienie bezpłatnego zwiedzania wielu muzeów w Polsce. Stanowi to dla nich możliwość obcowania z polską kulturą, z którą kontaktu na wiele lat zostali pozbawieni.