Na pracodawcę skierowane są wszystkie spojrzenia i to, co się pod nimi kryje. Oczekiwania co do wiedzy, kompetencji, umiejętności rozwiązywania sytuacji trudnych i to najlepiej na już. W obliczu wymagających pracowników pracodawca musi mierzyć się jeszcze bardziej i z nimi i samym sobą. To samo dotyczy sytuacji, gdy w pracy pojawia się intruz w postaci wszechobecnego koronawirusa.
Co mówią przepisy?
Niezależnie od koronawirusa, pracodawca ma na sobie odpowiedzialność, by zapewnić odpowiednie warunki, w jakich wykonywana ma być praca. Przepisy BHP dokładnie określają jakie wymagania trzeba spełnić, by można środowisko pracy nazwać bezpiecznym i higienicznym. Każda epidemia dodatkowo zagraża tym warunkom, stąd należy przeorganizować pracę, by ograniczyć do minimum ryzyko zarażenia się wśród pracowników. Rola szefa zobowiązuje do tego, by dbając o zdrowie i bezpieczeństwo pracowników, korzystać z wszelkich dostępnych osiągnięć techniki i nauki. Dzięki temu umożliwi swoim pracownikom kontynuację pracy w innym miejscu niż siedziba firmy. Praca w odosobnieniu, np. w warunkach domowych, zapobiega rozprzestrzenianiu się zakaźnych chorób.
Pracę w tak szczególnych warunkach reguluje art. 3 specustawy z 2 marca 2020 r. Ustawa ta mówi o szczególnych sposobach postępowania w związku z przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 oraz innych zakaźnych chorób i kryzysów nimi wywołanych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374). Odmowa pracy zdalnej przez pracownika może być uznana za naruszenie pracowniczych obowiązków. Praca zdalna powinna jednak zakończyć się do 3 miesięcy po ustaniu stanu epidemii. Jeśli nie ma możliwości wykonywana pracy w trybie zdalnym, pracodawca może wysłać pracownika na zaległy urlop. Ma on też inne rozwiązania, na przykład wysłanie pracownika za jego zgodą na urlop rodzicielski, powierzenie mu innych zadań, a w ostateczności wysłanie go do domu za pełnym wynagrodzeniem.
Jakie obowiązki ma pracodawca wobec pracowników?
Pracownicy w czasie tak wyjątkowego stanu, jakim jest epidemia, mogą obawiać się nie tylko o utrzymanie pracy, ale też o swoje wynagrodzenie. Obowiązkiem pracodawcy jest utrzymanie pełnych wynagrodzeń, a opcja związana z obniżeniem wynagrodzenia jest możliwa tylko pod warunkiem, zawarcia porozumienia zmieniającego. Obowiązkiem pracodawcy jest również wszczęcie postępowania powypadkowego, jeśli pracownik doznał wypadku podczas pracy zdalnej wykonywanej w domu. Natomiast pracodawca nie ma obowiązku dodatkowo ubezpieczać pracownika pracującego z domu.
Do obowiązków pracodawcy należy też zaopatrzenie techniczne pracownika, co dotyczy wszelkich urządzeń, komunikatorów, systemów telekonferencyjnych itp. W obliczu choroby zakaźnej pracodawca musi bardzo skrupulatne podejść do kwestii zasad bezpieczeństwa i higieny pracy. Powinien odpowiadać na zgłaszane potrzeby pracowników, dbać o środki czystości, maski ochronne i rękawiczki, reagować na objawy chorobowe u pracowników. Do tego dochodzi obowiązek monitorowania zmian w przepisach.
Miniony rok to nowa szkoła dla wszystkich i trudno sobie wyobrazić brak błędów nawet wśród pracodawców. Poza koronawirusem muszą oni mierzyć się z własną niewiedzą i omylnością. Będąc w roli pracownika, powinniśmy zatem większy nacisk położyć na własną odpowiedzialność i od siebie wymagać więcej niż na co dzień.